کاشت پنبه و روش های کاشت پنبه
کشت پنبه به یکی از سه روش کرتی، پشته ای و ردیفی امکان پذیر است، در بین روش های مذکور روش ردیفی از مزیت های بیشتری برخوردار است.
کشت پنبه به روش کرتی
بذر توسط دست داخل کرت هایی که قبلا آماده شده، به حالت هیرم (کاشت در زمین مرطوب ) یا خشک می پاشند و بعد توسط ماله یا دندانه های مخصوص زیر خاک قرار می گیرند، این روش مناسب نیست چون اولا تسطیح خوب انجام نشده، یکنواختی محصول کم است و میزان آبیاری بالا خواهد بود و از طرفی مشکل بیماری ها و علف های هرز را تشدید می کند.
کشت پنبه به روش پشته ای
در این روش، پس از آماده کردن و تکمیل مراحل شخم، دیسک و تسطیح، جوی و پشته هایی با فواصل پشته 80 – 100 سانتی متر و ارتفاع پشته ها 30 – 50 سانتی متر توسط نهرکن ایجاد می گردد، سپس بذر را در امتداد خطوط روی پشته ها یا کنار پشته ها با فواصل 15 – 20 سانتی متر کاشته می شوند. مناطقی که کشت هیرم کاری بوده یا زمین رسی باشد روی خطوط ماسه می ریزند تا سله نبندد.
کشت پنبه به روش ردیفی
این روش، بهترین روش کشت پنبه است چون امکان کنترل مزرعه پنبه در تمام مراحل رشد به سادگی فراهم می شود. در این روش بوته ها با فاصله 80 سانتی متر در بین ردیف و 20 سانتی متر در روی ردیف کشت می گردند. طول خطوط کشت بستگی به شیب و جنس زمین دارد. در زمین های شنی طول خطوط کشت کوتاه تر در نظر گرفته می شود. در این روش عمل کشت به وسیله ردیف کار انجام می پذیرد، جوانه زنی و درصد سبز محصول در این روش بیشتر و یکنواخت تر است.
ردیفکار پنبه
برای کشت ردیفی پنبه از ردیف کارهای اختصاصی پنبه و یا از بذر کار عادی ذرت (مشروط به تغییر صفحه بذر کار ) می توان استفاده کرد. اغلب رانندگان تراکتور با نحوه تنظیم ردیف کارها آشنایی دارند ولی ممکن است با برخی مسائل فنی کاشت نظیر فاصله خطوط کاشت، عمق کاشت و میزان بذر در هکتار و غیره آگاهی کافی نداشته باشند و به صورت سنتی و یا سلیقه ای اقدام به کشت نمایند از این رو توجه به نکات زیر در مراحل مختلف کاشت پنبه بسیار حائز اهمیت است .
1- فاصله خطوط کشت پنبه باید بدقت تنظیم و کنترل شود . برای این منظور استفاده از مارکر ردیف کار ضروری است.
2- مقدار کاشت بذر در هکتار کنترل شود. برای این منظور ریزش بذر از لوله های سقوط بذرکار به طور مداوم کنترل گردد.
3- سعی گردد اولین ردیف کاشت مستقیم باشد تا بقیه خطوط کشت نیز منظم باشند.
4- عمق کشت بذر با ردیف کار در هر مزرعه تحت تاثیر وضعیت خاک، پستی و بلندی موجود در مزرعه، آماده سازی زمین و غیره انجام می گیرد، از این رو لازم است عمق کاشت بذر توسط ردیف کار در قسمت های مختلف مزرعه کنترل شود.
کشت های مکانیزه در مقایسه با روش های سنتی مزایای فراوانی دارد که از آن جمله می توان به : کاهش مصرف بذر، کاشت بذر در عمق یکنواخت و مناسب و نیز ایجاد سطح سبز یکنواخت و مطلوب، تسهیل عمل آبیاری و نیز کاهش اتلاف آب، امکان کنترل بهتر علف های هرز، آفات و بیماری ها، تسهیل عملیات داشت (سله شکنی، وجین و تنک )، تسهیل عملیات برداشت، بهره برداری بهتر گیاه پنبه از عوامل موثر در رشد (نظیر عناصر غذایی، نور و.. . ) اشاره کرد. در حال حاضر بیش از 75 % کشت پنبه در مزارع کشور به صورت مکانیزه انجام می شود و فقط 25 % هنوز به روش، سنتی، کشت می گردند.
تنظیم ردیف کار پنبه
تنظیم مقدار بذر پنبه در هکتار
بذر از نهاده های با ارزشی است که تهیه آن مستلزم انجام کارهای تحقیقاتی و اجرایی زیادی است. مصرف بی رویه و تنک بودن آن باعث می شود که تعداد زیادی از توان و انرژی که صرف تهیه آن گردیده و نیز مقداری از سرمایه کشور و زارع به هدر رود. در یک زراعت پیشرفته و مکانیزه پنبه، 18 کیلوگرم بذر کرک گیری شده برای کشت در سطح یک هکتار کافی است و در صورتی که با ماشین دقیق ( پنوماتیک)کشت شود نیازی به صرف هزینه تنک نیز نمی باشد و بسته به تراکم مورد نیاز مقدار بذر از 13 کیلوگرم تا 18 کیلوگرم افزایش می یابد. و این در حالی است که در کشور ما معمولاً در اراضی پنبه کاری ایران 40 کیلوگرم بذر کرک دار و 20 کیلوگرم بذر دلینته شده در هر هکتار مصرف می گردد. در مناطقی که خاک، آلوده به قارچ رایزوکتونیا بوده و یا فعالیت آفت کرم کرم طوقه بر پنبه و یا کرم مفتولی زیاد است مقدار بذر را بیشتر در نظر می گیرند و در مناطقی که بارندگی آخر زمستان و اوایل بهار زیادتر ازمعمول است و خطر طغیان آگروتیس یا رایزوکتونیا زیاد است باید از حداکثر مصرف مجاز استفاده نمود.
مقدار سقوط بذر از ردیف کار بستگی به گردش چرخ بذر کار دارد بدین صورت که حرکت چرخ به وسیله زنجیر یا جعبه دنده ای به موزع ها منتقل شده و در اثر حرکت آنها، بذر وارد لوله های سقوط می گردد. برای تنظیم مقدار ریزش بذر، ابتدا با قرار دادن جک زیر ردیف کار و یا بلند کردن آن بوسیله دستگاه هیدرولیک تراکتور، چرخ های بذر کار آزاد می شود. با 10 -20 بار چرخاندن چرخ ها (N) مقدار بذر ریخته شده توزین می گردد (M). با در دست داشتن محیط چرخ (P) و عرض بذر کار (W) مقدار بذر مصرفی در هکتار به صورت زیر محاسبه می گردد.
در صورتی که وزن بذر کمتر یا بیشتر از مقدار توصیه شده باشد با تغییر دادن دریچه کشویی موزع ها، میزان مطلوب بذر در هکتار بدست می آید.
تنظیم عمق کاشت بذر پنبه
تنظیم عمق کاشت با جابجا کردن اهرم تنظیم عمق کار و چرخ دستگاه و همچنین بوسیله دستگاه هیدرولیک سه نقطه تراکتور صورت می گیرد. مثلاً با بالا آوردن چرخ دستگاه عمق کاشت ردیف کار بیشتر می گردد.
تنظیم فاصله خطوط کاشت پنبه
تنظیم فاصله خطوط کاشت با تغییر و تنظیم فاصله سطل ها انجام می پذیرد. برای این کار پیچ و یا کرپی موجود در سطح شاسی بذر کار باز می گردد و پس از تنظیم فاصله سطل ها ( مثلاً 80 سانتی متر برای حالتی که فاصله خطوط کشت 80 سانتی متر مد نظر باشد) پیچ ها مجدداً محکم می گردند.
تنظیم یکنواختی ریزش بذر پنبه
ریزش بذر در همه لوله های سقوط برای داشتن سبز یکنواخت بسیار حائز اهمیت است. از آنجائی که سقوط بذر به چرخیدن چرخ ها وابسته است لذا باید در مراحل مختلف کاشت از چرخیدن چرخ ها و همچنین ریزش بذر اطمینان حاصل گردد. و در صورتی که بنا به هر عللی چرخیدن چرخ ها دچار مشکل شده باشد باید نسبت به رفع مشکل اقدام گردد.
شیوه کاشت پنبه بر حسب نحوه تامین رطوبت جهت سبز کردن بذر به دو صورت انجام می پذیرد:
1- هیرم کاری پنبه: در این روش ابتدا زمین آبیاری و سپس اقدام به کشت می گردد تا از طریق رطوبت تامین شده، بذر پنبه جوانه زنی نرمال خود را طی نماید. در بسیاری از مناطق کشور نظیر مناطق شمالی، کشاورزان پس از بارندگی بهاره و مساعد شدن هوا، اقدام به کشت می کنند و رطوبت موجود در خاک، زمینه جوانه زنی بذر پنبه را فراهم می کند.
2- خشکه کاری پنبه: در مناطق کم بار ان و خشک معمولاً از این روش استفاده می شود به طوری که ابتدا بذر به صورت دستپاش یا با ردیف کار در زمین، کشت می گردد و پس از کشت، عمل آبیاری به منظور تامین رطوبت برای جوانه زنی انجام می پذیرد.
مشخصاتتان را وارد کنید 