علف های هرز سورگوم و مبارزه با علف های هرز سورگوم
سورگوم مانند اکثر گیاهان زراعی در اوایل دوره رشد خود در رقابت با علف های هرز ضعیف است و لازم است قبل از کاشت، علف های هرز مدیریت شوند. علف های هرز می توانند عملکرد سورگوم علوفه ای را بین 20 تا 67 درصد کاهش دهند. به سبب کندی رشد سورگوم در ابتدای فصل و همچنین فاصله زیاد بین ردیف ها ، علف های هرز فضای مناسبی برای رشد دارند و از طریق رقابت و آللوپاتی ( دگرآسیبی ) عملکرد سورگوم را کاهش می دهند .
هرچه علف های هرز در مزرعه سورگوم زودتر سبز شوند و دیرتر کنترل شوند، خسارت بیش تر می شود؛ بنابراین سورگوم در مراحل اولیه رشد حساسیت بیش تری به علف های هرز دارد ، ولی پس از رسیدن به مرحلۀ 5 تا 6 برگی این گیاه توانایی رقابت با علف های هرز را دارد.
بر اساس تحقیقات، دورۀ بحرانی کنترل علف های هرز در سورگوم از 3 تا 5 برگی یا حداکثر تا 38 روز پس از سبزشدن آن است. سورگوم بعد از این مرحله در مقایسه با علف های هرز معمولاً ارتفاع بیش تری دارد و با سایه اندازی از رشد و نمو علف های هرز جلوگیری میکند. از نکات قابل توجه دیگر این است که سورگوم نسبت به طیف وسیعی از علف کش ها حساسیت دارد و باید در انتخاب علف کش مناسب دقت کرد تا عملکرد سورگوم افت نکند.
مهم ترین علف های هرز در مزارع سورگوم به شرح زیر هستند:
علف های هرز پهن برگِ یک ساله از جمله سلمک ( سلمه تره)، تاج خروس، خرفه، گاوپنبه، توق و تاج ریزی؛
علف های هرز باریک برگِ یک ساله از جمله چسبک ( دم روباهی ) و سوروف؛
علف های هرز دائمی ( چندساله ) از جمله قیاق، مرغ ، پیچک صحرایی و اویارسلام.
روش های مبارزه با علف های هرز در مزارع سورگوم
پیشگیری از علف های هرز در مزارع سورگوم
همواره پیشگیری راه ساده و مؤثرتری برای کنترل علف های هرز است و درصورتی که از آلودگی مزارع به علف های هرز پیشگیری نشود، کشاورز مجبور به صرف هزینه های زیادی برای کنترل علف های هرز می شود. برخی راه های پیشگیری از آلودگی مزارع به علف های هرز عبارت است از استفاده از بذور گواهی شده و عاری از علف های هرز برای کاشت، مصرف نکردن کود دامی تازه و نپوسیده، جلوگیری از ورود دام به مزرعه، رعایت بهداشت ادوات و ماشین آلات کشاورزی، ریشه کنی علف های هرزِ داخل و حاشیه جوی ها و نهرهای انتقال آب، نصب توری های مناسب در مسیر ورود آب به مزرعه، و احداث بادشکن. بنابراین با پیشگیری و صرف هزینه های اندک می توان از آلودگی مزرعه به علف های هرز و افزایش جمعیت آن ها جلوگیری کرد و هزینۀ کنترل علف های هرز را کاهش داد.
کنترل علف های هرز در مزارع سورگوم
برای مبارزه با علف های هرز می توان از روش های مختلفی از جمله کنترل شیمیایی، زراعی و مکانیکی استفاده کرد. نتایج آزمایش ها حاکی از اثر مثبت مبارزه شیمیایی برای کنترل علف های هرز در سورگوم است. شایان ذکر است که به دلیل حساسیت ذاتی سورگوم، گاهی کاربرد علف کش های پیش رویشی یا پیش کاشت باعث ایجاد خسارت جزئی در سورگوم می شود که پس از چند روز ترمیم می شوند. بهترین موقع مبارزه به صورت پیش رویشی و بهترین کنترل از مخلوط چند علف کش به دست می آید.
در کاربرد علف کش ها به صورت پیش کاشت لازم است پس از سم پاشی بر روی خاکی با رطوبت کافی، عملیات دیسک زنی انجام شود و علف کش با عمق 5 تا 10 سانتی متری خاک مخلوط شود.
در کاربرد علف کش ها به صورت پیش رویشی لازم است بعد از کاشت و قبل از رویش گیاه زراعی خاک سم پاشی شود. در روش پیش رویشی به اختلاط علف کش با خاک نیازی نیست، ولی برای تأثیرگذاری اش باید آبیاری سبک صورت گیرد. بهترین زمان مصرف علف کش های پس رویشی در مرحله 5 تا ۶ برگی سورگوم است.
از جمله روش های غیرشیمیایی ( کنترل مکانیکی ) علف های هرز در مزارع سورگوم می توان به وجین اشاره کرد. لازم است اولین مرحله وجین تا قبل از رسیدن علف های هرز به مرحلۀ ۴ برگی انجام شود و حدود ۱۰ روز بعد تکرار شود. لازم است عملیات وجین تا قبل از رسیدن سورگوم به ارتفاع 40 سانتی متری انجام شود. علاوه بر این می توان با کمک پنجه غازی و کولتیواتور فواصل بین ردیف های کاشت را وجین کرد و علف های هرز موجود در این فواصل را کنترل کرد. البته این عملیات نیز باید تا قبل از رسیدن سورگوم به ارتفاع 50 تا ۶۰ سانتی متری انجام شود تا آسیبی به خود محصول وارد نشود. علاوه بر این رعایت تناوب زراعی مناسب و عدم کاشت پیوسته سورگوم، تغییر آرایش کاشت ( کاشت دوردیفه در صورت امکان )، عملیات مناسب کوددهی و ایجاد بستر بذر کاذب ( دروغین ) می تواند به کنترل علف های هرز کمک کند.
در روش بستر بذر کاذب ( دروغین ) که به کنترل علف های هرز در ابتدای فصل رشد کمک می کند، آماده سازی بستر بذر حدود 2 تا 4 هفته قبل از کاشت سورگوم انجام می شود تا به علف های هرز اجازۀ جوان هزنی داده شود؛ پس از گذشت یک دوره 7 تا 10 روزه، از یک دندانه ( هرس ) یا علف کش برای کنترل علف های هرز استفاده می شود.
مشخصاتتان را وارد کنید 