آبیاری چغندر قند و زمان و تاریخ آبیاری چغندر قند

در زراعت پاییزه چغندر قند، آبیاری ها را می توان به دو دوره كاملاً مجزا تقسیم كرد :

1-  آبیاری های پاییزه چغندر قند

2- آبیاری های بهاره چغندر قند

آبیاری های پاییزه چغندر قند

آبیاری های پاییزه چغندر قند كه به منظور جوانه زنی بذر، سبز شدن گیاهچه ها و توسعه سایه انداز انجام می گیرد، بلافاصله پس از كاشت چغندر قند شروع و تا آغاز بارندگی ها (با توجه به شرایط آب و هوایی مناطق مختلف كشت پاییزه چغندر قند) ادامه می یابد.

54,000 تومان108,000 تومان کاملترین مجموعه آموزشی کاشت، داشت و برداشت چغندر قند

آبیاری اول بایستی به نحوی صورت گیرد كه پشته ها به طور یكنواخت خیس شوند. این عمل باعث جذب آب توسط بذر و یكنواختی سبز شدن آ نها می شود. مدت زمان آبیاری اول در روش آبیاری نشتی تابعی از طول و شیب مزرعه و بافت خاك است و به محض خیس شدن پشته ها بایستی آبیاری قطع شود. در روش آبیاری بارانی نیز بایستی رطوبت كافی جهت سبز شدن مناسب بذر در خاك وجود داشته باشد. در واقع بخش قابل توجهی ازكل آب آبیاری در این مرحله مصرف می شود.

آبیاری دوم به منظور ایجاد امكان استقرار مناسب بوته در مزرعه و با درنظر گرفتن مقدار تبخیر بایستی به گونه ای تنظیم شود كه قبل از خشك شدن كامل خاك، انجام شود.

معمولاً 5-7 روز پس از آبیاری اول، آبیاری دوم باید انجام شود. مقدار آب مصرفی در این نوبت آبیاری نسبت به آب اول كمتر است. ادامه آبیاری در فصل پاییز بستگی به زمان شروع بارندگی ها دارد و در منطقه خوزستا ن بسته به زمان كشت تعداد آبیاری های پاییزه به 3-6 نوبت آبیاری می رسد.

آبیاری های بهاره چغندر قند

مجموعه آبیاری های بهاره چغندر قند، با توجه به شرایط آب و هوایی هر منطقه می تواند از اواسط اسفند به بعد شروع و تا زمان برداشت ادامه یابد. در برخی از مناطق، به علت وقوع بارندگی های مناسب، ممكن است زراعت چغندر قند تا زمان برداشت نیازی به آبیاری نداشته باشد. با این وجود، تا زمان برداشت چغندر قند ممكن است به چند نوبت آبیاری نیاز داشته باشد. به عبارت دیگر، در كشت پاییزه چغندر قند به دلیل كاهش تبخیر و تعرق در فصل پاییز و زمستا ن و همچنین وقوع بارندگی طی این فصل ها، تعداد آبیاری تابع وضعیت بارندگی در هر منطقه و شرایط سال خواهد بو د. از این رو، تعداد دفعات آبیاری می تواند در مناطق و سال های مختلف متفاوت باشد.

در صورت نیاز به آبیاری چغندر قند، لازم است كه در تنظیم زمان آبیاری چغندر قند، عملیات داشت نیز در نظر گرفته شود . به عنوان مثال، برای تأثیر بهتر سموم علف كش و یا عملیات تنك، تنظیم زمان آبیاری بسیار مهم است.

نتایج آزمایش های انجام شده در منطقه دزفول نشان داده است كه قطع آبیاری حدود یك ماه قبل از برداشت ضمن آن كه تأثیر چندانی بر عملكرد ریشه ندارد، بلكه باعث بهبود كیفیت ریشه نیز می شود. اگرچه برای سهولت كار ماشین های برداشت لازم است یك آبیاری بسیار سبك قبل از برداشت انجام شود.

راه كارهای كاهش مصرف آب در زراعت پاییزه چغندر قند

با عنایت به شرایط اقلیمی حاكم بر چغندر قند پاییزه و نیز تأمین بخشی از نیاز آبی گیاه از طریق بارش های پاییزه و زمستانه، میزان آب خالص موردنیاز برای آبیاری زراعت چغندر قند پاییزه نسبت به زراعت بهاره كمتر است. معذالك می توان با بهره گیری از روش های زیر، مقدار آب مصرفی را حتی المقدور كاهش داد:

- فاروها به صورت یك در میان و متناوب آبیاری شوند. تحقیقات انجام شده نشان داده است كه این عمل ضمن كاهش مصرف آب، عملكرد چغندر قند را كاهش نمی دهد .

- در زمین های شیب دار (با شیب بیش از 0/5 درصد ) از روش قطع جریان استفاده شود. بدین صورت كه پس از رسیدن آب به انتهای جوی، مقدار آب ورودی به نصف كاهش داده شود .

- حتی الامكان برای آبیاری نشتی از سیفون استفاده شود، زیرا كنترل مصرف آب، بهتر انجام می شود. بر اساس تجربه، مدت زمان آبیاری باید تقریباً چهار برابر مدت زمان رسیدن آب به انتهای جوی باشد . به عنوان مثال، اگر رسیدن آب به انتهای جوی، دو ساعت به طول انجامد، آبیاری مزرعه پس از هشت ساعت بایستی قطع شود .

نتایج تحقیقات انجام شده نشان داده است كه علاوه بر روش نشتی، از تمام روش های آبیاری تحت فشار مانند روش های آبیاری بارانی كلاسیك، ویلمو و سنترپیوت و آبیاری قطره ای (تیپ) می توان برای زراعت چغندر قند استفاده كرد. از آنجایی كه در سیستم های تحت فشار، مصرف آب كمتر از آبیاری نشتی است؛ لذا استفاده از این روش ها جهت كاهش مصرف آب توصیه می شود. لازم به ذكر است كه با افزایش میزان مصرف آب، درصد قند محصول كاهش خواهد یافت.