کاشت چغندر قند
برای کاشت چغندر قند از دستگاه های کارنده استفاده می شود. باتوجه به تنوع این دستگاه ها، نحوه کار آن ها متفاوت است. در دستگاه های پنوماتیک جدید، همزمان با تهیه فارو، کاشت چغندر قند نیز انجام می شود. فاروئر دستگاهی است که با احداث جوی و پشته محل استقرار و نگهداری گیاه را فراهم می آورد. یک شخم خوب نقش زیادی در کارکرد مناسب فاروئر دارد.
چنانچه عمق شخم کافی نباشد، به هنگام کار، فاروئر دچار لغزش شده و شیارها دچار انحنا خواهند شد. از طرفی چنانچه عملیات تکمیلی تهیه زمین خوب صورت نگیرد و خاک حالت کلوخی داشته باشد، پشته ها به خوبی شکل نخواهند گرفت. بنابراین، کیفیت کار فاروئر تا اندازه زیادی بستگی به عملیات تهیه زمین دارد. ایجاد شیارهای دقیق با فاصله مساوی و یکنواخت نقش زیادی در کیفیت عملیات داشت چغندر قند و برداشت چغندر قند و به حداقل رساندن ضایعات برداشت چغندر قند در زراعت مکانیزه دار د. نتایج تحقیقات نشان داده است که فاصله پشته 55-60 سانتیمتر برای چغندر قند مناسب است. به منظور ایجاد فاصله یکنواخت شیارها علاوه بر تنظیم دقیق فاصله بیلچه ها، مارکر دستگاه نیز بایستی طوری تنظیم شود که پشته های حاصل، از یک رفت و برگشت دستگاه فاصله ای برابر با سایر پشته ها داشته باشند.
برای تنظیم طول مارکر در صورتی که چرخ روی خط مارکر حرکت کند، از فرمول زیر استفاده می شود:
عمل کاشت بذر چغندر قند با استفاد ه از بذرکار مکانیکی و یا پنوماتیک صورت می گیرد. در هر دو حالت و پیش از کاشت چغندر قند، به وسیله دستگاه شیپر، بستر مناسب برای قرار گرفتن بذر چغندر قند روی پشته فراهم می شود. این دستگاه، همچنین جوی و پشته های ایجادشده به وسیله دستگاه فاروئر را برای عبور مناسب آب، مجدداً آرایش می دهد. پس از ساماندهی جوی و پشته ها و کاشت بذر چغندر قند، معمولاً محل کاشت بذر چغندر قند نسبت به لبه کناری پشته ها کمی پایین تر قرار می گیرد تا اینکه در اراضی لب شور و یا شور به جوانه های چغندر قند صدمه ای وارد نشود و املاح نمک در طرفین پشته انباشته شود. در بذرکارهای مکانیکی، توزیع بذر چغندر قند با استفاده از صفحات فلزی دندانه دار، صورت می گیرد. در حالی که، در بذرکارهای پنوماتیک این عمل توسط صفحات فلزی انجام می شود که بر روی آنها سوراخ هایی تعبیه شده است که بذر چغندر قند توسط مکش هوا به صفحه چسبیده و وارد لوله های بذرکار می شود .
به طورکلی، میزان مصرف بذر چغندر قند در بذرکارهای پنوماتیک کمتر از بذرکارهای مکانیکی و فاصله بذر چغندر قند از یکدیگر، منظم تر است. بنابراین، توصیه می شود که برای کاشت چغندر قند از بذرکارهای پنوماتیک استفاده شود.
سرعت مناسب در حین کاشت چغندر قند، سبب می شود که بذر چغندر قند به نحو بهتری در خاک قرار گیرد. عمق کاشت بذر را با توجه به اندازه بذر چغندر قند بایستی بین 1/5 – 2 سانتیمتر در نظر گرفته شود و از کاشت عمیق بذر چغندر قند به ویژه در خاک هایی که قدری حالت پودری یا رس و یا سیلت بالایی دارند باید به طور جدی خودداری کرد. عملیات تهیه زمین تأثیر زیادی بر کیفیت کاشت چغندر قند دارد با توجه به اهمیت جوانه زنی و استقرار یکنواخت بوته های چغندر قند در مزرعه، بایستی بذرهای چغندر قند در عمق یکسانی قرار گیرند.
مقدار بذر مصرفی در واحد سطح، بستگی به نوع بذر چغندر قند دارد. مقدار بذر منوژرم، سه یونیت در هکتار (هر یونیت حاوی صد هزار بذر است) و بذر پلی ژرم، 10-12 کیلوگرم در هکتار درنظر گرفته می شود. هرچه عوامل محدودکننده سبز و استقرار بوته بیشتر باشد، باید مقدار بذر بیشتری کاشته شود. به عنوان مثال، در بعضی سا لها پرندگان به جوانه های چغندر قند صدمه وارد می کنند و یا طغیان حشرات، تعدادی از بوته های چغندر قند را از بین می برد. مزارع زودکاشت که در معرض گرمای بیشتری قرار دارند، ممکن است پس از کاشت چغندر قند، تلفات بذر بیشتری داشته باشند. لذا لازم است بذر بیشتری مصرف شود.
از این رو، توجه به زمان کاشت چغندر قند، چگونگی آماده سازی زمین، شیوع آفات و خسارت پرندگان در مقدار مصرف بذر اهمیت دارد. یکی از نکات اساسی در ایجاد مزرعه مناسب چغندر قند، سبز یکنواخت و استقرار کامل بوته ها با فواصل منظم است. چنانچه این دو فر آیند به خوبی صورت گیرد، می توان عملکرد محصول رضایت بخشی را انتظار داشت. در کشت چغندر قند پاییزه، وضعیت جوانه زنی و سبز به دلیل شرایط اقلیمی زمان کاشت مناسب تر بوده و در نتیجه میزان بذر کمتری را می توان استفاده کرد .
نکاتی که در هنگام بذرکاری چغندرقند باید مورد توجه قرار گیرد، عبارتند از:
- اطمینان از تنظیم بودن دستگاه بذرکار به منظور استقرار کارنده بر روی پشته و قرار گرفتن دقیق بذر در وسط پشته با عمق مناسب. لازمه این کار، عملیات صحیح خاکورزی و دقت در ایجاد جوی و پشته است .
- در هنگام کاشت چغندر قند، سرعت یکنواخت بذرکار برای قرار دادن بذر چغندر قند در محل مناسب - وسط پشته - بسیار مؤثر است . در سرعت های بالا، ممکن است بذر به صورت کپه ای روی ردیف قرار گیرد و فرصت لازم برای پوشاندن روی آن ها با خاک فراهم نشود .
- تنظیم عمق کاشت عامل بسیار تعیین کننده ای در سبز و استقرار یکنواخت بوته ها محسوب می شود. این کار بستگی به شرایط مختلفی از جمله نوع بذر، بافت خاک، دانه بندی خاک و سرعت دستگاه بذرکار دارد و باید به طور مرتب، کنترل و از صحت و دقت آن اطمینان حاصل کرد .
- ادوات کاشت، داشت و برداشت چغندر قند باید متناسب باشند. مثلاً اگر فاروئر شش ردیفه است بقیه ادوات ازجمله کارنده، کولتیواتور، کودکار، چغندرکن و ... نیز باید سه یا شش ردیفه باشند تا به محصول خسارت کمتری وارد شود.
در خاک های شور و یا سیستم کشت دو ردیف بر روی یک پشته، نحوه کاشت بذر چغندر قند متفاوت است. در خاک های شور، توصیه می شود به جای این که بذر در وسط پشته قرار گیرد، در پنج سانتیمتری کنار پشته ها کاشته شود تا آب زودتر به بذر برسد و نمک های موجود در خاک و یا آب (به دلیل تبخیر بیشتر در قسمت های مرتفع پشته) در وسط پشته تجمع یابد. بنابراین، در مناطق شور استفاده از روش کاشت دو ردیف بر روی یک پشته، نسبت به کاشت یک ردیفه ارجحیت دار د. در این حالت، می توان فاصله ردیف های کاشت بر روی پشته را 40 سانتی متر و فاصله دو ردیف کاشت در پشته های مجاور را 50 سانتیمتر درنظر گرفت.
همچنین می توان جهت اطمینان از سبز شدن بهتر بذر چغندر قند در خاک های شور، آبیاری های اول و دوم به صورت یک در میان در داخل جوی ها انجام گیرد. رعایت تاریخ کاشت مناسب در خاک های شور اهمیت زیادی دارد . در خاک های شور مناطق کشت پاییزه، باید از کشت زودهنگام در هوای گرم اجتناب شود و اگر میزان شوری خاک بالا باشد، در صورت امکان کاشت بذر تا اوایل آبان به تأخیر افتد.
مشخصاتتان را وارد کنید 