مزایای کشت و پرورش قارچ
تعدد مزایای کشت و پرورش قارچ در گذشته موجب می گردید تا کشورهایی که به تکنولوژی تولید این محصول دست یافته بودند آن را فاش نکرده و در اختیار سایر کشور ها قرار ندهند اما امروزه محققان و تولید کنندگان کشورهای مختلف جهان، تلاش به مبادلۀ اطلاعات، تجربیات و تحقیقات علمی میان کشور های تولید کننده داشته و با برقراری و گسترش هرچه بیشتر این مبادلات سعی در آگاهی مردم نسبت به مزایای مصرف قارچ و به تبع آن گسترش تولید این مادۀ غذائی مفید دارند. از این رو کشور ما نیز باید بعنوان یک کشور در حال توسعه در راستای اجرای یکی از محورهای مهم توسعه یعنی تأمین سلامت غذایی جامعه تلاشی گسترده را در جهت شناخت، مصرف و تولید این محصول با امکانات فراوان و بالقوۀ موجود آغاز نماید.
گرچه تلاش های کمی هم در این زمینه صورت نگرفته اما در مقایسه با امکانات موجود باید پا را فراتر گذاشته سهم عمده ای از بازار های جهانی را به خود اختصاص دهیم و این در حالیست که سرانۀ مصرف قارچ در کشور ما هم اکنون پائین ترین میزان یعنی معادل 100 تا 200 گرم در سال را نشان می دهد و این عدد بسیار کوچکی در مقابل مزایای فراوان قارچ است که علت اصلی آن را می توان در عدم گسترش فرهنگ شناخت، مصرف، تولید و صادرات این محصول با ارزش جستجو کرد. آشنایی با مختصر مزایای تولید قارچ مسلماً این تفکر را ایجاد می نماید که توجه به این محصول هر نوع خواسته ای را که یک تولید کننده از تولیدات خود دارد برآورده می سازد.
مزایای کشت و پرورش قارچ عبارتند از
1- نیاز به فضای کم
کشت قارچ را در هر مکانی حتی به وسعت یک کیسه پلاستیکی به قطر 50 سانتیمتر نیز می توان انجام داد در صورتی که واحد های استاندارد تولیدی مساحتی معادل 78 مترمربع طبق الگوی کشور هلند دارند.
2- نیاز به سرمایۀ کم
کشت قارچ در یک کیسه با هزینه بسیار کم امکان پذیر است در حالیکه هزینۀ تولید یک دوره قارچ در یک سالن 78 متر مربعی استاندارد برای به دست آوردن یک تن محصول شامل هزینه های آب ـ برق ـ سوخت ـ بذر ـ بستر ـ آفت کش ـ استهلاک ساختمان و تاسیسات و نیروی کارگری هزینه نسبتا زیادی دارد.
3- زود بازدهی محصول
یک دورۀ کامل پرورش قارچ شامل دوره های کاشت ـ داشت و برداشت به صورت غیر حرفه ای حداکثر 60 روز و به صورت حرفه ای حداکثر 35 روز می باشد.
4- راندمان بیولوژیکی بالا
میزان باردهی محصول در مورد قارچ های صدفی اغلب بیش از 100درصد بوده و این میزان محصول قارچ را در ردیف محصولات با راندمان بیولوژیکی بالا در دنیا قرار داده است.
5- امکان کشت در هر آب و هوایی
علاوه بر این که قارچ ها به طور طبیعی در اکثر نقاط جهان رشد می کنند اما کشت کنترل شده آن ها نیز به دلیل امکان ایجاد محیطی در سالن های تولید تقریباً در هر نوع آب و هوایی امکان پذیر بوده و از این حیث هیچگونه محدودیتی وجود ندارد.
6- امکان تهیۀ مواد اولیه در داخل کشور
عمده ترین مواد اولیه در تولید انواع قارچ کاه ـ کود مرغی و بذر است که در حال حاضر در کشور ما به وفور و با قیمت مناسب قابل تهیه می باشد.
7- امکان صادرات محصول
صادرات این محصول در انحصار نبوده و به راحتی می توان قارچ تازه و یا انواع فرآورده های آن را به کشور های مختلف صادر و از درآمد خاص حاصل از صادرات این محصول با ارزش برخوردار شد.
8- فرآورده های جنبی متعدد
از قارچ می توان فرآورده های جنبی متعددی همچون ترشی ـ مربا ـ شور ـ بلنچ ـ منجمد ـ خشک ـ پودر ـ کالباس ـ برگر ـ کنسرو و یا سایر فراورده های دیگر را بدست آورد که علاوه بر ایجاد تنوع در مصرف محصول ارزش افزوده فراوانی را به همراه خواهد داشت.
9- جوانب مختلف صنعت
علاوه بر مصرف قارچ در صنایع مختلف داروئی و غذایی تولید آن را نیز می توان در هر سطحی یعنی تولید خانگی جهت مصارف خانگی ـ تولید جانبی به منظور تأمین کمک هزینه های زندگی و نیز تولیدات صنعتی جهت مصارف داروئی و غذایی انجام داد که هر تیپ از تولیدات فوق و به هر منظور در مقایسه با طیف متعددی از تولیدات دیگر نیاز به سرمایه گذاری بسیار کمتری دارد.
10- زیبائی صنعت
تولید قارچ چه به صورت تفریحی ـ خانگی و یا صنعتی از زیبائی خاصی برخوردار بوده و تولید آن همواره انسان را به هیجان آورده و موجب شگفتی می گردد این امر حاصل زیبائی صنعت بوده و همواره افراد زیادی را به خود جلب نموده است.
بررسی صنعت کشت و پرورش قارچ
امروزه در اکثر کشورهای پیشرفته کشت و پرورش قارچ با تکنولوژی بالا و با استفاده از دستگاه های تمام اتوماتیک در مقیاس های وسیع به منظور مصارف داخلی ـ فرآورده سازی و نهایتاً صادرات صورت می پذیرد. این کارخانجات با تشکیل تعاونی های تولید و تجمیع سرمایۀ سهامداران راه اندازی و محصولات خود را به کشور های مختلف صادر می کنند.
در کشور ما نیز امکان احداث کارخانجاتی از این قبیل و با تکنولوژی بالا قطعاً امکان پذیر است و در شرایطی حتی امکان مشارکت و استفاده از سرمایه گذاری خارجی نیز به دلیل وجود پارامترهای متنوع مورد نیاز جهت تولید انبوه قارچ در کشور از جمله وجود 11 اقلیم از 13 اقلیم موجود در جهان ـ فراوانی مواد اولیۀ ارزان قیمت ـ نیروی انسانی متخصص و غیر متخصص فراوان و ارزان قیمت ـ سوخت ارزان ـ زمین ـ وجود بازار های داخلی و خارجی متعدد ـ سهولت و امکان صادرات با هزینه های کم به دلیل نزدیکی به بازارهای عمدۀ مصرف خارجی ـ سرمایه های راکد و سرگردان ـ عدم اجرای پروژه های کلان در این بخش و سایر موارد دیگر وجود دارد اما متأسفانه و علیرغم تمامی فاکتورهای مثبت در تولید این محصول با ارزش همواره سعی گردیده که وانمود شود تولید قارچ در شرایط فوق العاده خاص و احداث و راه اندازی واحد های تولیدی کوچک بدون صرفه و صلاح اقتصادی و احداث و راه اندازی واحدهای بزرگ تر نیازمند سرمایه گذاری میلیاردی است و امکان فروش محصول وجود نداشته و اصلاً مردم قارچ را نمی شناسند و تمامی کسانی که در این زمینه سرمایه گذاری نموده اند ورشکست شده و تمامی علوم و آموزش هایی که در این رشته اعلام می شود ناقص و فاقد کاربرد عملی است.
اما با بررسی عمیق تر و اندکی مطالعه می توان دریافت که در تمام کشورهایی که نقش عظیمی در تولید و صادرات قارچ داشته اند این روند به یکباره شکل نگرفته و این تولید کنندگان بزرگ نیز روزی کار خود را با روش های سنتی و ابزار ساده مرسوم در آن زمان شروع کرده و با پی بردن به مزایای فراوان و جایگاه پر اهمیت قارچ در میان سایر محصولات کشاورزی انگیزۀ لازم در توسعۀ هر چه بیشتر این محصول با استفاده از تکنیک های جدید را ایجاد نموده و رفته رفته گوی سبقت را از دیگران ربوده و اکنون با تبدیل شدن به بزرگترین صادرکنندگان قارچ جایگاه و درآمد قابل تأملی را برای خود تعریف نموده اند.
داشتن تفکر مثبت ما را وادار به اذعان این مهم می نماید که اگر هر خانم خانه دار ایرانی با هزینه ای بسیار کم و با در اختیار داشتن فضایی به اندازه 30 سانتیمتر مربع و با ساده ترین ابزار موجود در خانه بتواند به تولید خانگی قارچ بپردازد، ضمن کمک به اقتصاد خانواده کاری تفریحی همچون پرورش گیاهان تزئینی و شاید آسان تر از آن انجام داده و در نهایت به تولید قارچ بعنوان غذایی با ارزش پرداخته و علاوه بر توسعۀ فرهنگ تولید ولو کمترین مقیاس موجود به بالا بردن سرانۀ مصرف این محصول مفید کشاورزی کمک بزرگی را نموده است. همچنین تولید کوچک انگیزه های بزرگتری را در کودکان ما ایجاد کرده و با مشاهدۀ شرایط سادۀ پرورش قارچ ها آن ها را وا می دارد تا در آینده بتوانند با کمترین سرمایه ای به انجام کارهای تولیدی بپردازند. هزینۀ احداث یک واحد تولیدی استاندارد با مساحتی معادل 78 متر مربع طبق الگوی کشور هلند بعنوان بزرگترین صادر کننده قارچ دکمه ای دنیا شامل هزینه های ساخت سالن با بهترین مصالح ـ خرید و نصب تأسیسات متناسب با الگوهای علمی تولید ـ خرید تجهیزات مورد نیاز و هزینۀ یک دوره کشت قارچ هزینه نسبتا زیادی می باشد ولی این هزینه هر چقدر هم که باشد از هزینه راه اندازی بسیاری از مشاغل دیگر کمتر می باشد. عدم توازن بین عرضه و تقاضا به دلیل عدم سرمایه گذاری مناسب در این بخش و نیز کمبود محصول موجب گردیده که هیچگاه قیمت قارچ تنزل نکرده و همواره رو به افزایش باشد.
مشخصاتتان را وارد کنید 