روش های رایج کشت قارچ صدفی در جهان
1- روش کشت قارچ صدفی در کیسه پلا ستیکی
2- روش کشت قارچ صدفی در جعبه چوبی
3- روش کشت قارچ صدفی در جعبه پلا ستیکی
4- روش کشت قارچ صدفی در پشته
5- روش کشت قارچ صدفی در قفسه های فلزی ویا چوبی
6- روش کشت قارچ صدفی بصورت پایه ای ( ستونی )
7- روش کشت قارچ صدفی بر روی کنده درختان
8- روش کشت قارچ صدفی از طریق تزریق ریسه برکنده های درختان
قبلا در مورد روش کشت قارچ صدفی در کیسه پلاستیکی صحبت کردیم. در این مقاله بطور خلاصه سایر رو ش های کشت و پرورش قارچ صدفی را توضیح می دهیم.
۲- روش کشت قارچ صدفی در جعبه های چوبی
اینروش پرورشقارچ برای اولین بار در سال ۱۹۳۴ در آمریکا آغاز شد و روش کار بدین صورت بود که ابتدا یک جعبه چوبی تمیز را انتخاب کرده و به قسمت درونی آن یک لایه نایلون پهن میکنند و بعد مواد اولیه تهیه شده را به داخل جعبه بصورت لایه به لایه که بین دو لایه مقدار کمی مایه قارچ ریخته و مجدداً کمپوست را روی آنها اضافه میکنند تا اینکه جعبه پر شود وپس از پر کردن جعبه درب آن را نیز بسته و به یک گوشه ازاطاق پرورش بصورت مایل قرار داده تا آب اضافی آن خارج شود و روی همه جعبهها یک ورق نایلونی کشیده تا از تبخیرآب ازسطحکمپوست جلوگیری شودوحتی گاهینیزهرسهالیچهار روز یکبار مقدارکمیآب بر روی آن اسپری میکنند تا میسیلیوم ها تمام قسمت های درونی جعبه را پرنماید پس از تکمیل شدن رشد میسیلیوم ها در داخل جعبه که معمولاً حدود۱۴ الی ۱۸روز طول میکشدورقه نایلونی را برداشتهوآنها را ازجعبه خارج کرده وبه صورت ردیفی چیده و یا از سقف آویزان میکنند تا شروع به محصول دهی کند. مشکلی که در این روش کشت وجود دارد رشد انواع کپکهای آلوده کننده و قارچ های مضرروی کمپوست است .
۳- روش کشت قارچ صدفی در سبدهای پلاستیکی
جعبههای پلاستیکی رایج در بازار که برای حمل میوه وسبزیجات بکار میروند برای این کار مناسب بوده و این روش کشت نیز عیناً همانند پرورش قارچ درجعبه های چوبی بوده وبا این تفاوت که اولاً میزان آلودگی جعبه های پلاستیکی نسبت به چوبی کمتر بوده و ثانیاً دوره استفاده یا عمر آنها از جعبه های چوبی بیشتر است ولی به هر حال روش کار عین روش قبلی است.
4- روش کشت قارچ صدفی بصورت پایه ای یا (ستونی)
به منظور افزایش در میزان تولید و بهرهگیری هر چه بیشتر و بهتر از جریان هوا در مرکز ( وسط) کیسه پلاستیکی یک لوله فلزی و یا پلاستیکی P.V.C که بدنه آن سوراخدار است قرار داده واز قسمت پایین شروع به پر کرده کیسه با کمپوست وتلقیح آن با اسپان ( بذر قارچ ، مایه قارچ ) نموده و از کف کیسه وستون، کشت به صورت لایه به لایه انجام میگیرد ودر لایه آخر بعد از پر نمودن کمپوست درب کیسه را بسته و تا زمان سفید شدن کمپوست کیسه را در نمیآورند.
۵- روش کشت قارچ صدفی برروی قفسه های فلزی یا تورهای فلزی
برای ساخت قفسههای فلزی ابتدا توسط لولههای فلزی چهار پایههای فلزی (چهارچوب فلزی) را برپاکرده وبعداً روی آن توری مشبک یا همان توری مرغی نصب میکنند و نهایتاً بر روی آن توری کمپوست به اندازه مورد نظر پهن کرده ومایه قارچ روی کمپوست اضافه کرده و در پایان روی بستر یک لایه پلاستیک پهن میکنند تاجلو تبخیر آب بستر گرفته شود و معمولاً هر دو روز در میان یک بار آبیاری میکنند.
۶- روش کشت قارچ صدفی بر روی زمین یا سکو بصورت پشته ای
یکی از روش های قدیمی بوده و مواد بستری(کمپوست ) را در روی زمین به شکل پشته در آورده و به صورت لایه به لایه مایه قارچ را به کمپوست تلقیح مینمایند و در نهایت بستر به صورت پشته در آمده و روی آن را با پلاستیک جهت جلوگیری از تبخیر آب میپوشانند تا زمانی که اندام های قارچ ظاهر شود و آن موقع اقدام به برداشت روکش پلاستیکی مینمایند، البته در صد آلودگی در این روش بالاست.
۷- روش کشت قارچ صدفی بر روی کنده درختان
پرورش قارچ بر روی کنده درختان یکی از قدیمیترین روش های پرورش قارچ به شمار میرود و در کشور مجارستان ابداع شده وبه سایر کشورها گسترش یافته ونحوه عمل بدین شکل است که ابتدا چوب هایی به قطر ۲۵ الی۳۰ سانتیمتر از نوع تبریزی، بید ،آلش ،ممرز ،بلوط وغیره را به ارتفاع ۳۰ الی ۴۰ سانتیمتر در اوایل فصل بهار تهیه میکنند بطوری که کندهها باید به حد کافی رطوبت داشته باشند و یا اینکه بطور مصنوعی مرطوب گردند بعداً یک گودالی که عمق آن حدوداً ۱۰ الی ۱۵ سانتیمتر بیشتر از ارتفاع کندههاست در سطح زمین حفر می نمایند البته طول وعرض گودال بستگی به تعداد کنده و عرض آنها دارد سپس به کف گودال مایه قارچ را پخش کرده و بعداً کندههای تهیه شده را به صورت ایستاده در گودال بر روی مایه قارچ قرار داده و روی قسمت بالای کنده ها نیز مقداری مایه قرار میدهند سپس روی کندهها و گودال را به وسیله شاخه و برگ و ساقههای خشک گیاهانی مانند ذرت وغیره بطور کاملا" فشرده پوشانیده ودر نهایت از روی آنها نیز یک لایه خاک به ضخامت ۱۰ الی ۲۰ سانتیمتر میریزند، و همانطوری که متذکر شدیم همه این عملیات در فصل بهار انجام می گیرد وتا فصل پائیز با توجه به دمای محیط ۳ الی ۴ بار باید اقدام به آبیاری خاک اطراف گودال نمود که رطوبت داخل گودال تامین شود و طی ۴ الی ۵ ماه تا فصل پاییز ریسهها شروع به گسترش در روی کندهها نموده و در فصل پاییز حدوداً اواسط مهر ماه کندهها را از داخل گودال خارج کرده و در محلی تقریباً روشن و دور از تابش مستقیم آفتاب و وزش باد، در زمین جوبی به عمق ۱۰ الی ۱۵ سانتیمتر ایجاد کرده و کندهها را بطور ایستاده در داخل آن جوب خاک می کنند که در آینده کندهها از طریق همین جوی آبیاری شده و رطوبت لازم برای ریسهها را تامین نمایند و معمولاً یکی دو بار آبیاری در هفته کافی خواهد بود. با فرا رسیدن سرما و فصل پاییز ظهور اولین قارچ ها آغاز میشود ومعمولاً ۳ الی۵ سال متوالی میتوان از آنها قارچ برداشت نمود واین روش اکثراً در مورد پرورش قارچ های مانند پلوروت و شیتاکه مورد استفاده قرار میگیرد که قارچ های چوبخوارند .
۸- روش کشت قارچ صدفی از طریق تزریق ریسه های قارچ برکنده های درختان
یکی دیگر از روش های کشت و پرورش گونه هایی از قارچ صدفی همانندروش قبلی ( 7 ) پرورش قارچ بر روی تنه و کنده درختان میباشد منتهی با این تفاوت که در روش قبلی کنده ها را در داخل گودالی دفن میکردند و اسپان قارچ را در زیر و روی کنده ها میپاشیدند ولی در این روش ابتدا در محیط آزمایشگاهی اقدام به رشد دادن میسلیوم های قارچ بر روی قطعات چوبی به طول حدود 3 سانتیمتر و قطر یک سانتیمتر بجای تکثیر بر روی بذور غلات نموده واین قطعات حاوی میسلیوم ها را در بسته بندی های پلاستیکی به بازار عرضه میگردد.
سپس افراد علاقمند اقدام به خرید این بسته ها نموده و کنده های درختانی مانند بید ،تبریزی ، افرا ، توسکا ، سپیدار و بلوط به قطر حدود 3۰ سانتیمتر و به طول دلخواه مثلا از5۰ سانتیمتر الی 2 متر را تهیه کرده و توسط یک دستگاه دریل اقدام به سوراخکاری در تنه این درختان به فاصله حدود ۱۲ سانتیمتر و به عمق ۴ الی ۵ سانتیمتر نموده بطوری که قطعات حامل میسلیوم بتواند در این سوراخها جا گیرند بعد از ایجاد سوراخ در تنه کنده ها اقدام به قرار دادن قطعات چوبی( میخ های چوبی ) حامل میسلیوم در تنه و سورخهای ایجاد شده در کنده های انتخاب شده کرده و توسط چکش یک ضربه آرامی میخ های چوبی را در جایشان محکم می کنیم کنده ها را در یک محیط مساعد از نظر درجه حرارت و رطوبت مرتب در کنار یکدیگر قرار داده و مراقبت های لازم از نظر رطوبت ، درجه حرارت ، تهویه ، نور را انجام میدهند تا ریسه ها ی قارچ در تنه این کنده ها نیز شروع به فعالیت نمایند و تولید قارچ نمایند و لازم به ذکر است که طول دوره باردهی این روش با توجه به اینکه از کنده ها تغذیه میکنند طولانی است .
مشخصاتتان را وارد کنید 