آبیاری درختان انگور
نیاز آبی انگور
عمق نفوذ ریشه های انگور در خاک به نوع خاک بستگی دارد. برای نمونه، در خاک های رسی و سنگین حداکثر تا عمق 90 سانتی متر و در خاک های متوسط رسی- شنی تا عمق 5/ 3 متر نفوذ می کند. نفوذ ریشه های انگور در خاک های بسیار سبک و تقریباً شنی تا عمق 6 متر و بیشتر هم دیده شده است. همچنین مقدار آب مورد نیاز برای رشد و نمو انگور به مقدار تبخیر در محل، مرحلۀ رشد گیاه، درصد پوشش گیاهی تاج درخت انگور و مقدار بارندگی در طول فصل رشد بستگی دارد. درخت انگور از خردادماه تا آخر شهریورماه که ممکن است تا نیمۀ مهرماه هم طول بکشد، به آبیاری نیاز دارد.
هر درخت انگور در روش جوی پشته ای تقریباً ۱۰۰ لیتر آب در هفته نیاز دارد. به طورکلی، نیاز آبی خالص انگور بر حسب منطقه و رقم، بین 5 تا 7هزار مترمکعب برای هر هکتار در سال است. در هر بار آبیاری، میزان آب باید به اندازه ای باشد که خاک تا عمق 1 تا 5/ 1 متری که محل انتشار ریشه است، مرطوب شود. زمان اولین آبیاری در مناطق سردسیر به طورمعمول در اوایل تابستان است؛ همچنین در مناطق معتدل، در اواسط بهار و در نواحی گرم و خشکِ کویری هم نیمۀ اول بهار است. نیاز تاک به آب و تنظیم زمان آبیاری را می توان از روی پژمردگی برگ ها و تغییر رنگ آن ها تشخیص داد.
مدیریت آبیاری در باغات انگور
مدیریت آبیاری روشی مهم برای تولید بهینۀ انگور در نقاط مختلف دنیا به شمار می رود. به کارگیری بهترین شیوه های مدیریت آبیاری به باغداران انگور کمک می کند تا تولیدشان همچنان باکیفیت، سودآور و پایدار باقی بماند. آبیاری باغات انگور بر اساس نیاز آبی و بسته به مراحل فنولوژیکی )تغییرات صفات کمّی و کیفی در مراحل رشد حبۀ انگور( می تواند در زمان های مختلف انجام شود. به هرحال، اهمیت آبیاری و مقدار آبیاری در هر یک از مراحل فنولوژیکی خصوصاً در مرحلۀ رشد حبه ها و پس از رنگ گیری حبه ها در افزایش اندازۀ آن ها و به مراتب خوشه ها، همچنین ارتقای کیفیت محصول می تواند مؤثر باشد.
برنامه ریزی آبیاری
برنامه ریزی آبیاری یکی از روش های مرسوم برای بهبود کارایی مصرف آب در باغ ها، از طریق تعیین میزان و زمان آبیاری، محسوب می شود. برای بهبود مدیریت آبیاری در باغ انگور، باغ داران باید زمان مناسب آبیاری را تشخیص دهند و مقدار آبیاری لازم را تعیین کنند. شیوه های متعددی در آبیاری برای رسیدن به این منظور وجود دارد که دو مورد آن عبارتند از
1- استفاده از روش های اندازه گیری رطوبت خاک
2- استفاده از داده های هواشناسی و اندازه گیری دمای سطح برگ.
برنامه ریزی آبیاری نیز عبارت است از: کاهش هزینه های انرژی و آب، کنترل رشد رویشی بیش ازحد، کاهش هزینۀ داربست ها و هزینۀ حذف برگ های اضافی، کاهش حساسیت به بیماری ها، افزایش کیفیت محصول، کاهش مخاطرات محیطی و کاهش هدررفت و آب شویی کودها. مراحل اصلی رشد انگور و درصد آب مورد نیاز سالانه در هر مرحله به صورت
زیر است:
1- مرحلۀ جوانه زنی تا گل دهی، 9 درصد؛
2- مرحلۀ گل دهی تا تشکیل میوه، 6 درصد؛
3- مرحلۀ تشکیل تا رنگ گیری میوه، 35 درصد؛
4- مرحلۀ رنگ گیری تا برداشت میوه، 36 درصد؛
5- مرحلۀ برداشت میوه تا ریزش برگ، 14 درصد.
تعیین زمان آبیاری
تحقیقات نشان داده است که به جای آبیاری باغ انگور با یک دور آبیاری ثابت )که معمولا براساس مدار آبیاری انجام می شود(، انجام
آبیاری در 4 مرحلۀ فنولوژیکی )تغییرات صفات کمّی و کیفی در مراحل رشدی حبۀ انگور( رشد گیاه صورت می گیرد که عبارت است از:
1- زمان ظهور گل آذین
2- میوه بستن
3- رشد حبه ها )حدود 25 روز پس از میوه بستن(
4- مرحلۀ رنگ گیری میوه ؛ لذا تعیین زمان آبیاری پس از مرحلۀ رنگ گیری میوه، بیشترین عمکرد را دارد و باعث صرفه جویی در مصرف آب نیز می شود
بنابراین باغ دار انگور باید در زمان های یادشده )زمان وقوع مرحلۀ فنولوژیکی( باغ را آبیاری کند. تعیین دقیق زمان وقوع هر یک از مراحل فنولوژیکی در هر منطقه باید بر اساس مشخصات رشد و نمو و مشخصات ظاهری گیاه و به تشخیص باغ دار باشد.
تعیین میزان آب آبیاری
حجم آب مورد نیاز انگور در هر منطقه و در دهه های مختلف از هر ماه در طول دورۀ رشد، بر اساس جدول نیاز آبی انگور تعیین می شود که می تواند از سند ملی آب کشور یا از داده های نرم افزاری استخراج شود. نکتۀ مهم اینکه حجم آب مصرفی در هر بار آبیاری با توجه به فاصلۀ زمانی بین دو آبیاری )که همان فاصلۀ زمانی بین دو مرحلۀ فنولوژیکی رشد انگور است( تعیین می شود. تعیین فاصلۀ زمانی بین دو مرحلۀ فنولوژیکی انگور برای انجام آبیاری بایستی بر اساس تجربیات کارشناسان و باغ داران محلی صورت پذیرد.
مشخصاتتان را وارد کنید 